Mae angen i Gymru wybod am ei gorffennol. Mae deall hanes diwylliant yn hanfodol i’w dwf a’i ddatblygiad parhaus a bu archaeolegwyr yng Nghymru yn cyfrannu at y broses hon ers tua dwy ganrif, gan gloddio safleoedd a cheisio dehongli’r hyn y gallant ei ddweud wrthym. Ond mae’r gorffennol yn cadw llawer o gyfrinachau o hyd, a rhaid i wybodaeth am adeiladau, henebion a thirweddau Cymru barhau i ddatblygu. Mae’r wefan hon yn cynnwys y fframwaith ymchwil sy’n nodi rhai cwestiynau allweddol y mae angen eu hateb o hyd ac yn gwerthuso’r cyflawniadau a wnaed eisoes.

Yn 2001, dechreuodd y gymuned archaeolegol yng Nghymru ar y gwaith o greu fframwaith ymchwil. Ers y dechrau, cydnabuwyd bod rhaid adolygu a diweddaru unrhyw fframwaith ar gyfer ymchwil yn rheolaidd ac rydym newydd gwblhau'r drydedd adolygiad o'r papurau gwreiddiol.

Roedd yr adolygiad yn dasg anodd y tro hwn gan ei fod yn cyd-daro â'r cyfnod clo Covid. Roedd pawb dan bwysau ychwanegol i greu amser a lle i feddwl. Rydym yn ddiolchgar iawn i bawb a gymerodd ran.

Ni adolygwyd tair thema y tro hwn: Rhufeinig, Canoloesol ac Ôl-Ganoloesol (1539 - 1750), felly defnyddiwch yr ail adolygiad ar gyfer y rheini. Ni ddatblygwyd thema newydd - Addasu i'r Hinsawdd - ymhellach ond mae yna ddolenni i ddogfennau gan Lywodraeth Cymru ac eraill ar ein gwefan.

Amdanom Ni